Sẹo là hậu quả tự nhiên của quá trình lành vết thương trên da, nhưng không phải loại sẹo nào cũng giống nhau. Trong đó, sẹo lồi và sẹo phì đại là hai dạng sẹo nổi tương đối phổ biến, và thường bị nhầm lẫn vì có một số nét tương đồng. Trong bài viết dưới đây, M.O.I Cosmetics sẽ giúp bạn hiểu rõ sự khác biệt giữa sẹo lồi và sẹo phì đại nhé!
Nội dung bài viết tham khảo tại Thuốc trị sẹo Kaapvaal!
Tìm hiểu chung về sẹo lồi và sẹo phì đại
Sẹo lồi là dạng sẹo nổi vượt ra ngoài ranh giới của vết thương ban đầu. Khi da bị tổn thương, quá trình lành tự nhiên kích hoạt các tế bào fibroblast sản sinh collagen để “vá” lại vùng da bị mất. Ở một số trường hợp, cơ chế này hoạt động quá mức, dẫn đến sự tích tụ collagen không kiểm soát, tạo thành một khối mô sẹo lớn hơn so với kích thước ban đầu của vết thương. Sẹo lồi thường có kết cấu cứng, sần sùi và có thể tiếp tục phát triển theo thời gian.
Ngược lại, sẹo phì đại cũng là dạng sẹo nổi nhưng sự tăng sinh collagen chỉ giới hạn trong ranh giới của vết thương ban đầu. Khi đó, quá trình tái tạo da diễn ra không quá “dã man”, nên sẹo phì đại thường có kích thước tương đối nhỏ, mềm mại hơn và ít có nguy cơ lan rộng ra vùng da xung quanh. Màu sắc của sẹo phì đại thường nhẹ nhàng hơn, với sắc thái từ hồng nhạt đến nâu nhạt.
Sự khác nhau về cơ chế hình thành giữa sẹo lồi và sẹo phì đại
Quá trình hình thành sẹo bắt đầu khi da bị tổn thương và cần phải được “vá lại” thông qua quá trình lành vết thương. Tuy nhiên, mức độ tái tạo collagen ở mỗi người là khác nhau:
-
Sẹo lồi: Sự tích tụ collagen không được điều chỉnh đúng cách với lượng collagen cao hơn so với da bình thường sẽ dẫn đến việc hình thành sẹo lồi. Cơ chế này khiến cho sẹo lồi không chỉ lớn hơn kích thước vết thương ban đầu mà còn có khả năng tiếp tục tăng trưởng, đặc biệt ở những người có cơ địa dễ sản sinh collagen dư thừa.
-
Sẹo phì đại: Ở dạng sẹo phì đại, quá trình sản sinh collagen cũng diễn ra không kiểm soát, nhưng sự tăng sinh này chỉ diễn ra trong phạm vi của vết thương ban đầu. Điều này có nghĩa là, mặc dù có sự tích tụ collagen, nhưng nó không lan ra ngoài vùng tổn thương. Nhờ vậy, sẹo phì đại thường có kích thước nhỏ hơn, đồng đều hơn và có khả năng cải thiện theo thời gian nếu được chăm sóc đúng cách.
Sự khác nhau giữa đặc điểm của sẹo lồi và sẹo phì đại
Sẹo lồi
- Phạm vi phát triển: Sẹo lồi có xu hướng lan rộng ra ngoài ranh giới của vết thương ban đầu, khiến cho vùng da bị sẹo không còn đồng nhất với da xung quanh.
- Hình dạng và kết cấu: Sẹo lồi thường có hình dạng không đều, biên sẹo nhô cao và có thể phát triển không kiểm soát theo thời gian. Khi chạm vào, sẹo lồi có cảm giác cứng, sần sùi và thậm chí gây ngứa, đau hoặc khó chịu.
- Màu sắc: Màu của sẹo lồi có thể chuyển từ hồng, đỏ đến tím, tùy thuộc vào giai đoạn và mức độ viêm của vùng da. Một số sẹo lồi có thể thay đổi màu sắc theo thời gian.
- Tiềm năng phát triển: Sẹo lồi có xu hướng tiếp tục tăng trưởng nếu không được can thiệp điều trị kịp thời, dẫn đến vết sẹo ngày càng to và rõ nét hơn.
Sẹo phì đại

- Phạm vi phát triển: Sẹo phì đại thường chỉ phát triển trong giới hạn của vết thương ban đầu. Điều này có nghĩa là, vùng sẹo không lan ra ngoài và vẫn nằm gọn trong khu vực bị tổn thương.
- Hình dạng và kết cấu: Sẹo phì đại có bề mặt tương đối mịn và mềm mại hơn so với sẹo lồi. Mặc dù sẹo vẫn nổi lên so với da xung quanh, nhưng chúng không có biên sẹo “vượt trội” và thường có đường viền rõ ràng.
- Màu sắc: Sẹo phì đại thường có màu sắc nhẹ nhàng, chuyển từ hồng nhạt đến nâu, ít có sắc thái nổi bật như sẹo lồi.
- Khả năng tự phục hồi: Trong một số trường hợp, nếu được chăm sóc và điều trị sớm, sẹo phì đại có thể dần chuyển sang dạng sẹo thâm và tự mờ dần theo thời gian, khác với sẹo lồi có xu hướng phát triển không kiểm soát.
Sẹo lồi và sẹo phì đại đều là những dạng sẹo nổi phát sinh sau khi da bị tổn thương, nhưng chúng khác nhau về phạm vi phát triển, kết cấu và khả năng cải thiện theo thời gian. Sẹo lồi thường lan ra ngoài ranh giới của vết thương ban đầu với kết cấu cứng, sần sùi và tiềm năng phát triển liên tục nếu không được can thiệp sớm. Trong khi đó, sẹo phì đại chỉ giới hạn trong vùng tổn thương, có bề mặt mềm mại và dễ cải thiện hơn nếu được chăm sóc đúng cách.